Amadeus

Amadeus

Mâu thuẫn giữa Antonio Salieri (1750-1825), nhà soạn nhạc Ý (thầy của nhiều học trò xuất sắc như Ludwig van Beethoven, Franz Schubert, Franz Liszt) và Wolfgang Amadeus Mozart, tài năng âm nhạc thiên bẩm Áo trong lòng vương triều của Hoàng Đế Joseph II (Đế chế La Mã thần thánh) là nguồn cảm hứng cho tác phẩm kịch Amadeus của đạo diễn Michael Longhurst trên sân khấu National Theatre. Dưới ánh sáng của chủ nghĩa khai sáng chuyên chế châu Âu do 3 gương mặt đại diện dẫn dắt vua Phổ Friedrich II, nữ hoàng Nga Catherine II và Joseph II, những thể nghiệm âm nhạc mới (khác truyền thống âm nhạc hay opera Ý) được chảy vào trong lòng châu Âu, điển hình nhất là qua các tác phẩm của Mozart: từ Gran Partita (Adagio) cho các nhạc cụ hơi-kèn (wind), tác phẩm kịch tính Mass in C minor trong Đám cưới của Figaro, aria “Nữ hoàng Bóng Đêm” trong “Cây sáo thần” thấm đẫm dấu ấn của Hội Tam Điểm tới bản Cầu Hồn (Requinem).

Tài năng tự nhiên của một kẻ non nớt, bốc đồng, tục tĩu như Mozart đã khiến Salieri phải chấn vấn niềm tin Thiên Chúa của chính mình. Mong ước trở thành một nhà soạn nhạc của ông khi còn nhỏ được gắn chặt với đức tin, từ bé ông đã nguyện cầu Thiên Chúa soi sáng tâm trí để mình trở thành một nhà soạn nhạc nổi tiếng cùng nỗ lực chăm chỉ nhiều năm. Lời hứa hiến dâng sự trong sạch bản thân cho Thiên Chúa của Salieri dần bị phá vỡ trước những xúc cảm tỵ hiềm thiêu cháy bên trong, ông trở nên thủ đoạn, tàn ác và mất nhân tính – đồng thời tìm cách triệt hạ Mozart.

Vở kịch Amadeus

Khi Mozart mất sớm cùng tác phẩm Requinem dang dở, Salieri mới thấm thía sự trừng phạt của Thiên Chúa khi phải sống trong dằn vặt đau đớn khi chứng kiến các tác phẩm Mozart được công chúng đón nhận nồng nhiệt và mãi mãi đi vào lịch sử âm nhạc của nhân loại. Vở kịch “Amadeus” của Longhurst, một phiên bản “sân khấu” của bộ phim nổi tiếng của đạo diễn Milos Forman (được ADI xếp trong danh sách 100 phim hay nhất) với 11 đề cử Oscar (thắng 8 giải), có lẽ là một trong những tác phẩm hay nhất trên sân khấu National Theatre: đong đầy những chất vấn hiện sinh, cuốn hút, và kịch tính như bản aria trong tác phẩm “Cây Sáo Thần” được trích dẫn trong vở kịch. Các bạn có thể theo dõi cách Fleur de Bray tập luyện để thể hiện vai diễn Katerina Cavalieri trong Amadeus – để hiểu được cách Mozart khai thác sức mạnh trong âm vực tuyệt vời của các ca sĩ soprano như thế nào: