Bill Gates tại Câu lạc bộ Kinh tế
Buổi trao đổi dài một tiếng đồng hồ giữa hai tỷ phú Bill Gates và David Rubinstein (người sáng lập nên hãng PE sừng sỏ The Carlyle Group) tại Câu lạc Bộ Kinh Tế ở thủ đô DC (Economic Club – một diễn đàn nơi các nhà lãnh đạo thế giới chia sẻ về “tư tưởng” cùng các giải pháp xoay quanh các vấn đề toàn cầu) thực sự rất thú vị. David đã dùng nhiều câu hỏi xoáy sâu vào gia đình, mạng lưới tỷ phú Hoa Kỳ, Microsoft cùng quỹ Bills & Melinda Gates để khai phá “tư duy” cùng tầm nhìn của tỷ phú giàu có thứ hai thế giới hiện nay. Phần lớn thời gian tại EC hai tỷ phú trao đổi về đề tài lớn thứ nhất “biến đổi khí hậu”, một trong những thách thức lớn nhất của thời đại. Bill phân tích về các dòng chảy sáng tạo và chính sách quanh sứ mệnh “xanh” nhằm thay thế các nguồn carbon chính yếu như lưới điện (25%), nông lâm nghiệp (24%) hay chăn nuôi bò (6% – động lực khiến ông đầu tư vào một công ty làm thịt nhân tạo – Beyond Meat).
Câu trả lời thứ nhất nằm ở việc đầu tư, cải tiến, điều phối các nguồn năng lượng đang chảy vào các tòa nhà (hệ thống sưởi), giao thông và sản xuất công nghiệp: mặt trời, gió, nguyên tử, nhiệt hạch cùng nhiên liệu hóa thạch. Ngành vận tải có thể bị cách mạng hóa bởi hình mẫu “xe điện” nhưng thách thức về kích cỡ của các cục pin khiến nó không thể được áp dụng với máy bay, xe tải hay tàu container, do đó cần phải khai phá ra một nhiên liệu lỏng mới không phát thải carbon. Thứ hai là các động lực chính sách, kiểu như Thỏa thuận Paris (cam kết giữ cho sự tăng nhiệt trung bình toàn cầu dưới 2 độ C) mà nước Mỹ rút khỏi dưới triều đại Trump – động thái mà Bill xem là một bước đi thụt lùi. Một nhóm các nhà đầu tư do Bill tập hợp sẽ cam kết rải tiền xuống (green investing) cho các nhóm “khởi nghiệp” đi đầu trong các giải pháp “biến đổi khí hậu”.
Đề tài lớn thứ hai mà David khơi gợi trong buổi trao đổi là mối quan hệ giữa Microsoft và những gã khổng lồ khác như IBM, Amazon, Facebook và Google: cách mà Microsoft bỏ lỡ cuộc chơi hệ điều hành điện thoại di động trước Google (Android) hay điện toán đám mây trước Amazon cùng thỏa thuận mua bán bất thành giữa Microsoft và Facebook (Bill không mua toàn bộ Facebook được nhưng có đầu tư một phần). Đề tài lớn thứ ba xoay quanh cách Bill Gates tiêu tiền qua quỹ của mình cùng cam kết Giving Pledge. Hai thách thức lớn mà Bill lưu tâm rót tiền chính là sức khỏe toàn cầu (Global Health) và giáo dục (K12). Bill rót khoản 10 triệu $/năm để đầu tư vào nghiên cứu vắc xin/dinh dưỡng giúp số trẻ em chết dưới năm tuổi giảm xuống một nửa (bắt đầu từ năm 2000). Ông đả phá hệ thống giáo dục phân tán của Hoa Kỳ qua hình ảnh so sánh với khả năng toán học của Việt Nam (nước đang phát triển có thể qua mặt nước phát triển).
Quỹ Bill & Melinda Gates (BMG) có nhiệm vụ lớn là dân chủ hóa khả năng sống sót sau khi sinh và sống một cuộc sống khỏe mạnh dài lâu cho toàn nhân loại (nhiều nơi một cuộc đời được cứu sống chỉ với 1000$) – tiền chảy vào quỹ sẽ được rót xuống các nghiên cứu y tế (như HIV) cùng việc kiến tạo hệ thống hay dòng chảy tư duy hệ thống xung quanh “mục tiêu” này. Hiện tại BMG đã cho đi khoản 40 tỷ $, trung bình 6 tỷ $ mỗi năm. Ngoài ba đề tài chính, David cũng khởi gợi nhiều góc nhìn thú vị về Bill Gates như mối quan hệ giữa ông và Warren Buffet, lời khuyên của ông dành cho cộng đồng khởi nghiệp (đừng có kỳ nghỉ quá sớm), một người trung bình thì nên làm gì để góp phần vào các dòng chảy toàn cầu, cách ông nuôi dạy con, sở thích riêng cùng tâm thế mà các tổ chức thiện nguyện nên có.
Một video không thể bỏ qua:
